Μεγάλα Πεύκα – Η αθέατη πλευρά της γειτονιάς μας
Πρόλογος του Δημήτρη Παπαδόπουλου Βιολόγου- Ωκεανογράφου τ.Υπευθύνου του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Λαυρίου.
Από το Σύλλογο Μεγάλων Πεύκων, που επανεκκίνησε τελευταία, μου ζητήθηκε να ανοίξω τα πολιτιστικά της ιστοσελίδας μας. Πρόθεσή μου είναι να οργανώσω δημοσιεύσεις πάνω σε θέματα “Περιβάλλοντος”. Αρχίζοντας από το προσωπικό μου αρχείο ή δημοσιευμένο υλικό από την υπηρεσία μου στο ΚΠΕ Λαυριου, θα προσκαλέσω “ομάδα εργασίας” με αυτή τη θεματολογία. Προσκλητήριο λοιπόν σε ειδήμονες και μή, ντόπιους ή επισκέπτες, μετοίκους εξοχικών κατοικιών για διάλογο και συνεργασία.
Αρχικά πολλοι μετοικοι/κατοικοι γνωρίζαμε λίγα πράγματα για την φυσική, ιστορική και γεωλογική οντότητα της περιοχής, που μπορεί να μην εντυπωσιάζει έχει όμως τη δική της αίγλη για να σε κατακτήσει.
Οι “Αθηναίοι μέτοικοι” σίγουρα δεν επιλέξαμε τον τόπο, ούτε για την αρχαιολογική του αξία (μάλλον θα προτιμούσαμε να μην έχουμε μπλεξίματα με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λαυρίου), ούτε για τα βαρέα μέταλλα του υπεδάφους, τα οποία αγνοούσαμε, ούτε για το Δρυμό του Σουνίου που μετά τις διαδοχικές πυρκαγιές δεν φαίνεται και πολύ “Δρυμός”.
Αφού λοιπόν μεταναστεύσαμε για λίγο ή περισσότερο, καιρός είναι να μάθουμε κάτι παραπάνω για την ευρύτερη περιοχή.
Η δυναμική και πλούτος της περιοχής είναι ασφαλώς τα μεταλλεύματα, κυρίως το ασήμι και ο μόλυβδος .
Όταν βρέθηκαν πλούσια ορυκτά ανατολικά του δρόμου Καμάριζας – Λεγραινών από τους αρχαίους μεταλλωρύχους και στην συνέχεια από τους νεότερους η περιοχή έγινε μεταλλευτικό κέντρο.
Η δραστηριότητα αυτή άφησε έντονα ίχνη που συναντάμε σήμερα δεξιά και αριστερά του δρόμου από Αγιο Κωνσταντίνο προς τα Λεγραινά.
Ετσι κοντά στην Καμάριζα συναντάμε στη θέση Μπερζέκο περίεργα ερείπια αρχαίας εποχής, πιο κάτω δεξιά μας βλέπουμε εντυπωσιακές κατακόκκινες κορφές λόφου ενώ πάνω στο δρόμο πάλι περίεργα υπολείμματα αρχαίων καμίνων και μια καμένη δεξαμενή.
Στην βόλτα μας προς τα Λεγραινά και ανατολικά της συμβολής των δρόμων Αγίου Κωνσταντίνου-Λεγραινών και Λεωφόρου Λεγραινών στο κτήμα του αείμνηστου κυρ Μήτσου συναντάμε τα περισσότερα ερείπια μιας εποχής διάσπαρτα σε όλη την πλαγιά .
Ο κεντρικός δρόμος ή λεωφόρος Λεγραινών θα πρέπει να ήταν αυτός που οδηγούσε τους κατοίκους των Αθηνών στο Σούνιο, και στο σημείο που ανηφορίζει προς το δρυμό, στην Αγριλέζα, βρίσκουμε ένα παλιό λατομείο μαρμάρων καθώς και την είσοδο από δύο μεγάλες μυστήριες στοές μεταλλείων κοντά στα γραφεία του Συλλόγου.
Αυτά υπάρχουν με πρώτη ματιά στα στενά όρια των μεγάλων πεύκων, που όμως αποτελούν τμήμα ευρύτερης περιοχής της Λαυρεωτικής με τα οποία θα ασχοληθούμε.
Λαυρεωτικη γη
Η Λαυρεωτική καταλαμβάνει το νότιο τμήμα της Αττικής, εκτεινόμενη από την Κερατέα και το Λαύριο ως το Σούνιο. Είναι μια άνυδρη γωνιά γης με χαμηλή βλάστηση,σπαρμένη από αραιές –και συχνά αυθαίρετες– κατοικίες, ανάμεσα σε σωρούς απορριμμάτων της μεταλλουργίας. Στο νότο, εκεί όπου το ακρωτήρι συναντά τον Σαρωνικό κόλπο, δεσπόζει ο λαμπρός ναός του Ποσειδώνα, θυμίζοντας ένδοξες εποχές…
Κι όμως, με προστάτες τους θεούς της θάλασσας και της σοφίας, αλλά και ≪δωρητές≫ τον Πλούτωνα και τον Ήφαιστο, η γωνιά αυτή είχε κρυμμένους θησαυρούς μέσα στη γη της: τα πολύτιμα μέταλλα.
Τι απέγινε ο ≪θησαυρός≫ αυτός σήμερα; Πού βρίσκεται; Για να σας απαντήσουμε και να ανακαλύψετε «θησαυρούς», σας προτείνουμε ένα οδοιπορικό στο μυστηριώδες και ελκυστικό γεωλογικό και, παράλληλα, ιστορικό περιβάλλον της Λαυρεωτικής.
Καλό διάβασμα.. Οπως βλέπετε δεν ξεχνάω το επάγγελμα.